آيا قارچ صدفي را مي شناسيد؟

تاريخ كشت قارچ صدفي به  سال ۱۳۶۵ بر مي گردد كه اولين بار در آن سال، دكتر مصطفوي كارشناس دفع آفات و زراعت كشاورزي در سازمان تحقيقات كشاورزي در اوين اقدام به كشت اين قارچ نمود.

قارچ صدفي يكي از قارچ هاي تجزيه كننده اوليه است به اين معنا كه مي تواند سلولز و ليگنين گياهان را تجزيه كرده و از آن ها استفاده كند. اين قارچ بدون واسطه مي تواند مواد مورد نياز براي رشد خود را تهيه كند. اين قارچ آنقدر سازگار است و به راحتي مي تواند رشد كند كه به طور مستقيم بر روي كاه و كلش رشد مي كنند و ميسليوم ها با قدرت و سرعت بالا گسترش مي يابد جالب است بدانيد كه از همين مواد ساده، مي توانند پروتئين مورد نياز ما را تامين كنند.

خواص قارچ صدفي

اين قارچ داراي خواص دارويي و ارزش غذايي بالايي است كه در ادامه به آن ها اشاره مي كنيم:

۱- اين قارچ داراي ميزان زيادي پروتئيني است كه قابليت جذب آن ها هم بالاست.

۲- اكثر اسيدهاي آمينه ضروري و غير ضروري بدن را مي توان در اين قارچ يافت كرد و به همين دليل جايگزين مناسبي براي گوشت است و كساني كه نمي توانند گوشت مصرف كنند، توصيه مي شود كه اين قارچ را مصرف كنند.

۳- حاوي مقدار زيادي ويتامين هاي B₁، B₆، D، C  و اسيدفوليك است كه سبب شده خاصيت سبزي ها و ميوه هاي زيادي را داشته باشد.

۴- به دليل وجود ويتامين هاي B داخل آن، سبب مي شود كه سبب رفع خستگي شود و قدرت عصبي مغز را بالا ببرد.

۵- ميزان قابل توجهي از مواد معدني مانند پتاسيم، مـس، فسفر، آهن، منگنز، روي، كلسيم را دارد كه معمولاً اين مواد در قارچ صدفي، بيش از بسياري از سبزيجات و ميوه ‏جات است.

۶- كلسترول خون را كاهش مي دهد در نتيجه خطر سكته قلبي را كم مي كند.

۷- گلوكان موجود در اين قارچ باعث تقويت سيستم ايمني بدن شده و از تشكيل سلول هاي سرطاني پيشگيري مي كند.

۸- تحقيقات نشان داده است كه اگر اين قارچ همراه با لبنيات مصرف شود، سبب سهولت در جذب ويتامين هاي محلول در چربي همچون ويتامين D مي گردد.

انواع قارچ صدفي

• قارچ صدفي صدف درخت Pleurotus osteratus ( Jacquin Ex  Fries ) Kummer

همان گونه كه از اسم آن مشخص است، اين نوع قارچ بر روي درختان و از نوع درختان سخت چوب يافت مي شود. اسامي ديگر آن عبارتند از: قارچ صدفي، تپه صدفي، صدف درخت، قارچ حصيري و …

ارقام مختلفي از اين قارچ وجود دارد كه در رنگ با يكديگر متفاوتند و رنگ آن ها بستگي به نژاد و حرارت محيط دارد. اين قارچ كلاهك نازكي دارد و در كل در مناطق معتدل و در جنگل هاي گرمسيري جهان گسترش مي يابد.

• صدف درخت فلوريدا Pleurotus florida

قارچي با كلاهك سفيد رنگ كه  اولين بار در مناطق نيمه گرمسيري فلوريداي آمريكا ديده شد و ثبت گرديد. اين قارچ از نظر شكل ظاهري شبيه گونه صدف درخت است با اين تفاوت كه اولاً اندازه آن كوچك تر است، ثانياً مي تواند دماي بالا را تحمل كند و ثالثاً در مقايسه با گونه صدف درخت، محصول بيشتري مي دهد.

• شاه صدف Pleurotus eryngii

قارچي با كلاهكي به رنگ كرم تا قهوه اي روشن است كه زيستگاه بومي آن، در جنوب اروپا و مناطق مركز آسيا و افريقاي جنوبي است. مشخصه بارز اين قارچ، اندام باردهي آن است كه نسبت به ساير قارچ هاي صدفي، بزرگترين اندازه را دارد. اين قارچ بوي خوشي دارد و بعد از پخت هم كيفيت خود را از دست نمي دهد و به همين دليل به اين قارچ، مرغوب ترين گونه قارچ صدفي مي گويند.

• آبالون Pleurotus cystidiosus

با قارچي با كلاهكي به رنگ سفيد تا قهوه اي روشن است كه به طور گسترده در تايوان مورد كشت و كار قرار مي گيرد. اين قارچ بوي تندي دارد و تحت عنوان قارچ تابستانه شناخته شده است.

• قارچ صدفي طلائي Pleurotus citrinopileatus

قارچي با كلاهكي به رنگ زرد طلائي مايل به زرد روشن ليموئي است كه بومي نواحي گرمسيري چين، جنوب ژاپن و مناطق نزديك آن است. رشد آن به صورت خوشه هاي بزرگ و روي يك پايه است. اين گونه به قدري ترد و شكننده است كه جا به جايي آن پس از برداشت براي نواحي دور بسيار مشكل است. هر چه دما بيشتر شود، رشد اين گونه قارچ بهتر خواهد شد.

• قارچ صدفي دينگري Pleurotus sajor-kaju

قارچي با كلاهكي به رنگ خاكستري تا قهوه اي است كه بومي هند است. مهم ترين مشخصه هاي آن، رشد آسان، باردهي عالي و شكل و مزه خوب آن است.

• صدف صورتي Pleurotus djamor

قارچي با كلاهكي به رنگ صورتي كمرنگ كه اولين بار روش كشت آن از هند گزارش شده و بومي مناطق گرمسيري است.

• قارچ صدفي خرما Pleurotus pulmonarius ( Fr ) Quelet

اين قارچ با نام هاي مختلف قارچ هندي و قارچ در شرق ايالات متحده، به درختان سخت چوب حمله مي كند ولي در نواحي مرتفع روي درختان سوزني برگ همانند پيسيا و نراد به خوبي رشد و تكثير مي يابد. اين قارچ مخصوص فصل تابستان و بهار است و براي كشت آن بايد به اين مسله توجه داشت.